Jak mały może być dom?

Redakcja nowoczesnej STODOŁY
Kategorie: Domy 35-70 m2
Partnerzy

O inspiracji

W architekturze potrzeba schronienia jest zagadnieniem fundamentalnym. Architekci toczą niekończącą się debatę nad sposobami życia i interakcją z przestrzenią, w której organizujemy nasze codzienne życie. W ten sposób starają się nie tylko zapewnić lepszą przestrzeń i wyższą jakość, ale też tworzą nowe trendy i otwierają nas na nowe style życia.

Pytanie „Jak mały może być dom?” staje się w obecnych czasach coraz bardziej popularne, biorąc pod uwagę różne aspekty, takie jak spekulacja cenami nieruchomości, duża gęstość zabudowy w miastach, czy nawet chęć powrotu do nomadyzmu. W takiej debacie wielokrotnie pojawia się pytanie o minimalną powierzchnię, która jest niezbędna do życia w miejscu określanym przez nas „domem”.

Dyskusje na temat minimalnej powierzchni nie są jednak nowym zjawiskiem i charakterystyką obecnych czasów. Już w 1929 roku na Międzynarodowym Kongresie Architektury Nowoczesnej pojawił się temat przewodni, który był próbą odpowiedzi na potrzeby biologiczne i psychologiczne związane z minimalną przestrzenią mieszkalną. Prawie sto lat później pomysł ten jest dalej tematem nierozwiązanym i często kontrowersyjnym, tym bardziej, że nie da się zadowolić wszystkich, spełniając ogólne kryteria indywidualnego dobrego samopoczucia.

Poniżej 14 przykładów projektów mieszkalnych o małej skali, które wydają się spełniać oczekiwania swoich mieszkańców, stając się przedstawicielami najmniejszych domków na naszej planecie – o powierzchni od 15 m² do 1 m².

MAŁE DOMY MIEJSKIE

Wraz ze wzrostem zagęszczenia zabudowy w miastach – zwłaszcza w centrach dużych miast – coraz częściej architektom zdarza się tworzyć projekty maleńkich mieszkań, zamiast domów. Pojawiają się też nowe koncepcje, takie jak np. architektura pasożytnicza (ang. parasite architecture) lub eksperymentuje się z nowymi, różnymi sposobami życia, czego przykładem są dwa poniższe projekty:

Parasite House (Dom pasożytniczy) / El Sindicato Arquitectura (12m²)

Studio dla studenta / Tengbom (10m²)

Kolejnym ważnym pytaniem w tej dyskusji jest minimalna szerokość domu, która jest niezbędna do stworzenia wygodnej, podzielonej przestrzeni mieszkalnej czy większej przestrzeni otwartej. Dwa doskonałe przykłady wąskich domów to japońskie projekty o nazwie „Lucky Drops” (ang. Krople szczęścia), które wyszły z Atelier Tekuto i mają długi, wąski, trapezoidalny kształt. Z kolei najwęższy na świecie dom, którego najszerszy punkt mierzy tylko 122 centymetry, zaprojektowany został przez polskiego architekta Jakuba Szczęsnego. Obiekt o nazwie „Dom Kereta” otwarto w październiku 2012 roku i znajduje się w 152-centymetrowej szczelinie pomiędzy powojennym blokiem mieszkalnym przy ul. Chłodnej 22 i przedwojenną kamienicą przy ul. Żelaznej 74. Ma trzy poziomy i choć powstał jako instalacja artystyczna, zaprojektowany został jako obiekt mieszkalny.

Lucky Drops / Atelier Tekuto

Dom Kereta / Jakub Szczęsny

MAŁE DOMY WIEJSKIE

Doskonałym przykładem osiągnięcia dobrej jakości życia na skromnej powierzchni są maleńkie domy budowane poza terenami miejskimi. Pozwalają one mieć głębszy kontakt z przyrodą, co jest niezwykle ważne dla osób ceniących zdrowie i dobre samopoczucie, biorąc pod uwagę także fakt, że człowiek ma podobno wrodzoną skłonność do poszukiwania bliskości z naturą.

W tym przypadku warto też zastanowić się co tak naprawdę definiuje dom i jakie miejsca są w nim niezbędne. Odsuwając na bok kuchnię i łazienkę, które łatwo można stworzyć w osobnych konstrukcjach, zaprojektowanych czasem do użytku wspólnego. Przestrzeń domu może stać się jeszcze mniejsza, co pokazują dwa ostatnie przykłady.

Kryjówka nr 3 – “Klara” / Wyatt Komarin + Addison Godine + Rachel Moranis (15m²)

Zwęglona chata / DRAA (15m²)

Domek Gdziekolwiek A / Sean O’Neill (15m²)

Chata Etno / Ema Butrimaviciute (14m²)

Dom wakacyjny / Hristina Hristova (9m²)

Diogene / Renzo Piano (7,5m²)

Seelenkiste – Spirit Shelter Finding Arcadie / allergutendinge (8m²)

Chatki Kudhva w dziczy / New British Design (5m²) Najmniejszy dom świata

DOM O POWIERZCHNI 1 m2

Najmniejszy dom świata zaprojektował prawdopodobnie architekt Van Bo Le-Mentzel. Konstrukcja ma powierzchnię zaledwie 1 m² i powstała jako eksperyment odzwierciedlający to, jak ludzie definiują pojęcie „dom”. Skoro – jak twierdzi architekt – można uznać, że parki są naszymi ogrodami, a miasta naszymi salonami.

Jego domek jest na tyle lekki, że można go przewieźć w samochodzie, a znajdzie się w nim miejsce do siedzenia, pracy, relaksu w pozycji leżącej, a także spania. Początek tej koncepcji dały własne doświadczenia Le-Mentzela, który część swego życia spędził jako uchodźca, często zmieniając miejsce pobytu i będąc zmuszonym do korzystania z lokali społecznych i zasiłków.

 

Architekt

Redakcja nowoczesnej STODOŁY