O inspiracji
Wędrując po stanie Waszyngton w Parku Butte można trafić na zapomniane historie związane z rozsianymi w północno-zachodniej części Ameryki wieżami obserwacyjnymi. Kiedyś wieże te były obsadzone ludźmi praktycznie przez cały rok, a ich zadaniem było ostrzeganie przed pożarami. Teraz niektóre z tych miejsc są odnawiane i służą górskim wędrowcom jako schronienie. Jedno z takich miejsc znajduje się na górze Baker – to szczyt w Górach Kaskadowych, które wciąż są aktywne sejsmicznie.
Przeciwpożarowe wieże obserwacyjne były kiedyś tradycją tej części Stanów Zjednoczonych, choć wiele osób nawet nie wie o ich istnieniu. Powstały one w ramach systemu wczesnego wykrywania pożarów lasów i były zamieszkane przez pracowników, którzy spędzali tam 24 godziny na dobę. Zwykle znajdują się one w najwyższych punktach okolicy i są przeszklone dookoła, dzięki czemu oferują zapierający dech w piersiach widok w 360 stopniach. Stojąc w środku, można poczuć się jak na wyjątkowej platformie widokowej, patrząc tak daleko na wszystkie strony, na ile tylko pozwala ludzkie oko. To połączenie niezwykłej funkcjonalności, ale też skromności, która dziś fascynuje wielu architektów.
Większość takich wieży zrobiona jest z drewna, ale wykonana w taki sposób, by przetrzymać bardzo trudne warunki klimatyczne, ponieważ znajduje się nie tylko na sporej wysokości, ale jest też wyeksponowana z wszystkich stron. Trudno więc nie doceniać prostego projektu, który został dopracowany z ogromnym kunsztem.
Drewno zostało pokryte grubymi warstwami farby, która chroni je przed wodą i słońcem, zwiększając trwałość materiału. W wielu przypadkach nie da się już otworzyć drewnianych okien, ponieważ zostały one na stałe uszczelnione, by chronić wnętrze przed śniegiem i deszczem. Za to żaluzje często jeszcze spełniają swoją funkcję.
Pierwsze przeciwpożarowe wieże obserwacyjne w Stanach Zjednoczonych powstały po Wielkim Pożarze z 1910 roku, kiedy spłonęły miliony hektarów lasów w stanach Waszyngton, Montana i Idaho. Po tej tragedii wprowadzono nowe regulacje, a amerykańskie służby leśne podjęły działania zmierzające do tego, by historia się więcej nie powtórzyła. Wieże budowali pracownicy tzw. Civil Conservation Corps (CCC), a same wieże zaczęły też być wykorzystywane militarnie podczas II wojny światowej, kiedy wypatrywano z nich wrogich samolotów zbliżających się do Zachodniego Wybrzeża USA. Po roku 1960 zabezpieczenia przeciwpożarowe wzbogaciły nowe technologie i wieże przestały być wykorzystywane, przez co wiele z nich popadło w ruinę.
Wieża Park Butte Lookout
Wieża powstała w 1932 roku i była wykorzystywana do roku 1961. Jej konstrukcja znana jest jako „L-4”, czyli kwadrat o wymiarach 14 na 14 stóp (około 4,27 m na 4,27). Ten projekt był najczęściej wykorzystywany do budowy wieży przeciwpożarowych. Drewniana chata ma mocne belki i kryta jest cedrowym gontem. Okna z wszystkich stron chronione są żaluzjami, które wciąż funkcjonują.
Lokalizacja: Góry Kaskadowe, USA
Tekst: nowoczesna STODOŁA
