Fot. Anna Pleslová | Arch.OK PLAN ARCHITECTS

Harmonia zgórskim krajobrazem

W Karkonoszach, niedaleko szczytu Śnieżki, znajduje się miejscowość Horní Malá Úpa. Mimo licznych turystów latem i zimą zachowała ona swój urok górskiej wioski. Wynika to z surowych przepisów architektonicznych, które kontroluje komisja budowlana. Określają one m.in. wielkość okien, kształt budynków (obowiązkowy dach dwuspadowy), układ zabudowy oraz odstępy między budynkami.

Nowa rodzinna chałupa, zaprojektowana przez OK PLAN ARCHITECTS, musiała dostosować się do tych zasad. Posiada tradycyjny dach dwuspadowy, drewnianą elewację i została ustawiona zgodnie z linią konturu terenu. Właściciele nazywają ją „rodzinną boudą”.

Fot. Anna Pleslová | Arch.OK PLAN ARCHITECTS

Architekt projektował dla siebie

Projekt stworzyło studio OK PLAN ARCHITECTS, a konkretnie jego założyciel Luděk Rýzner, który zaprojektował dom dla siebie i swojej rodziny. Miał już doświadczenie w pracy w tej okolicy, ponieważ stworzył tu kilka projektów, w tym ikoniczną Chatę Hradečanka.

Budynek w pełni respektuje lokalne zasady architektoniczne, ale udało się uzyskać zgodę na duże, nierozdzielone okno, które oferuje spektakularne widoki na Karkonosze i Śnieżkę. Jak podkreślają autorzy projektu, wymagało to „długiej i trudnej debaty z gminą”.

Fot. Anna Pleslová | Arch.OK PLAN ARCHITECTS

Drewniany salon i kamienna kuchnia

Po wejściu do domu główną przestrzenią jest salon, w całości wykończony drewnem. Ściany i sufit pokryto drewnianą okładziną, a podłogi wykonano z parkietu. W centrum pomieszczenia stoi masywny drewniany stół z nietypowymi krzesłami. Jak podkreślają architekci, za całe wyposażenie wnętrza odpowiada stolarstwo ČADAS, które wykonało także drewniane obudowy ścian, sufitów i drzwi.

Monotonię drewnianego wnętrza przełamują dwa elementy: masywna kamienna kuchnia z wbudowanym zlewem oraz tradycyjny piec z ręcznie robionymi kaflami. Nad kuchennym blatem zawieszono dwa czarne, wyraziste żyrandole, które podkreślają centralną rolę kuchni w otwartej przestrzeni.

Fot. Anna Pleslová | Arch.OK PLAN ARCHITECTS

Naturalne otoczenie i zrównoważona architektura

Chałupa została posadowiona na stromym zboczu i dosłownie „wbija się” w teren. Otaczający ją krajobraz został starannie ukształtowany, aby płynnie łączył się z budynkiem.

„Nawierzchnie wokół domu wykonano z granitowych płyt z kamieniołomu Mrákotín, które płynnie łączą się z suchymi murami oporowymi, układanymi przez lokalnych kamieniarzy. Kamień na te ściany pochodzi bezpośrednio z terenu budowy i został pozyskany podczas prac ziemnych” – tłumaczą architekci.

Ze względu na skaliste podłoże dom opiera się na solidnej płycie fundamentowej. Konstrukcja jest murowana, ocieplona i posiada wentylowaną elewację z opalanego drewna modrzewiowego. Poddasze wykonano w tradycyjnej konstrukcji krokwiowej, a dach pokryto blachą aluminiową w kolorze antracytowym. Na dachu umieszczono panele fotowoltaiczne, które zainstalowano po niewidocznej stronie, aby nie zaburzały krajobrazu. Dodatkowo ta energooszczędna stodoła wykorzystuje pompę ciepła do ogrzewania, zapewniając wysoką efektywność energetyczną.

Fot. Anna Pleslová | Arch.OK PLAN ARCHITECTS

Lokalne rzemiosło i szacunek dla tradycji

Energooszczędna stodoła na szczycie Karkonoszy jest przykładem nowoczesnej architektury szanującej lokalne tradycje. Architekci podkreślają, że kluczowym celem projektu było wykorzystanie lokalnych materiałów, rzemiosła oraz renomowanych producentów. Dzięki temu nowy budynek harmonijnie wpisuje się w krajobraz Horní Malé Úpy, kontynuując tradycję karkonoskiej architektury.