Zespół mieszkaniowy w Meksykutactic-a

Projekt zespołu mieszkaniowego autorstwa tactic-a powstał w ramach programu badawczego „From territory to the inhabitant”, zainicjowanego przez INFONAVIT przy współpracy z Centrum Badań nad Zrównoważonym Rozwojem (CIDS). Celem przedsięwzięcia było opracowanie modeli dostępnego budownictwa mieszkaniowego, dostosowanego do realnych warunków ekonomicznych, klimatycznych i kulturowych różnych regionów Meksyku. W efekcie powstały 84 propozycje domów tworzonych w systemie wspomaganego samobudownictwa, z których każda odpowiadała na specyfikę konkretnego miejsca.

Architektura zakorzeniona w terytorium

Projekt tactic-a koncentruje się na obszarach wiejskich o trudnych warunkach bioklimatycznych i silnym kontekście społeczno-kulturowym, charakterystycznych dla regionu Huasteca Potosina, w tym społeczności Teenek. Zamiast przenosić miejski model domu jednorodzinnego, architekci podjęli próbę reinterpretacji tradycyjnego sposobu zamieszkiwania, który od pokoleń zapewniał komfort termiczny przy minimalnym zużyciu energii i materiałów.

Inspiracja tradycyjnym domem Teenek

Dokumentacja kultury Teenek ujawnia, że lokalne domy są wyjątkowo efektywne pod względem klimatycznym i funkcjonalnym. Projekt czerpie z tych obserwacji, traktując tradycyjne rozwiązania nie jako folklorystyczny cytat, lecz jako racjonalną odpowiedź na warunki środowiskowe. Architektura staje się tu narzędziem adaptacji, a nie narzucania obcych wzorców.

Minimalizm komponentów i ekonomia środków

Jednym z kluczowych założeń projektu było ograniczenie liczby elementów konstrukcyjnych do absolutnego minimum. Taka strategia pozwala nie tylko obniżyć koszty budowy, ale również ułatwiać przyszłe modyfikacje i adaptacje domu do zmieniających się potrzeb rodziny. Podłogi i ściany wykonywane są z lokalnych, tradycyjnych materiałów budowlanych, natomiast pozostałe elementy mają charakter modułowy i mogą być prefabrykowane w warsztatach oraz montowane na miejscu.

Elastyczność i samodzielna rozbudowa

Modularna struktura projektu umożliwia stopniową realizację domu, zależnie od możliwości finansowych i potrzeb mieszkańców. Taki model wspiera ideę wspomaganego samobudownictwa, dając rodzinom realną kontrolę nad procesem powstawania własnej przestrzeni życiowej. Architektura nie jest tu produktem zamkniętym, lecz otwartym systemem.

Dach jako kluczowy element klimatyczny

Największa część budżetu została przeznaczona na konstrukcję dachu, który pełni kluczową rolę w ochronie przed intensywnym promieniowaniem słonecznym. Dach zaprojektowano jako warstwową strukturę typu „sandwich”, skutecznie izolującą wnętrze i eliminującą bezpośredni kontakt słońca z południowymi i północnymi ścianami. Boczne ściany budynku posiadają wysoką zdolność akumulacji i oddawania ciepła oraz światła, stabilizując warunki wewnętrzne.

Etapowanie jako strategia zamieszkiwania

Projekt podzielono na trzy niezależne etapy realizacji. W pierwszym powstaje podstawowa jednostka mieszkalna z jedną sypialnią oraz wielofunkcyjną przestrzenią, która w ciągu dnia pełni rolę kuchni i miejsca pracy, a nocą staje się drugą sypialnią, zgodnie z tradycją domów Teenek. Drugi etap wprowadza centralny portyk, który pełni funkcję półotwartej przestrzeni roboczej, wykorzystywanej m.in. do selekcji, suszenia i przechowywania produktów roślinnych. Trzeci etap zakłada dobudowę dodatkowej sypialni, połączonej z główną częścią domu poprzez portyk.

Laboratorium mieszkaniowe APAN

Projekt tactic-a został wybrany do realizacji w ramach laboratorium mieszkaniowego APAN, wraz z 31 innymi prototypami. Inwestycja zlokalizowana w gminie Apan w stanie Hidalgo stanowi zwieńczenie programu badawczo-eksperymentalnego INFONAVIT, testującego nowe modele dostępnego i zrównoważonego budownictwa mieszkaniowego w skali 1:1.

Architektura jako proces, nie obiekt

Zespół mieszkaniowy „From the Territory to the Habitant” nie jest jedynie projektem architektonicznym, lecz procesem badawczym i społecznym. To przykład architektury, która rodzi się z terytorium, klimatu i kultury, a następnie oddaje głos przyszłym mieszkańcom, pozwalając im stopniowo kształtować własny dom.